Wat als zwanger worden niet lukt?

Je wilt graag een kindje en probeert zwanger te raken. De tijd verstrekt en nog steeds ben je niet zwanger. Na een tijd begin je je toch zorgen te maken en dat is heel logisch! Soms duurt het even voordat je zwanger raakt, dit is bij iedere vrouw anders. Er zijn verschillende redenen voor en er zijn een aantal dingen die je kunt doen als zwanger worden niet lukt.

Wat je kunt doen als zwanger worden niet lukt

Waarom raak ik niet zwanger?

De oorzaken van de uitblijvende zwangerschap zijn bij iedere vrouw anders. Het komt ook vaak voor dat de oorzaak bij de man ligt door onder andere een afwijking in het zaad van je partner.

Oorzaken bij de man

Een verminderde vruchtbaarheid van de man komt doorgaans door een afwijking in het sperma. Deze afwijking kan aangeboren of later opgedaan zijn. Andere oorzaken zijn ook medicijngebruik, (te veel) roken en/of drinken, een doorgemaakte geslachtsziekte, de zaadcellen reageren niet goed op het slijmvlies in de baarmoedermond, bestraling en/of chemotherapie, operaties aan het geslachtsdeel en seksuele problemen. Afwijkingen in het zaad van de man kunnen worden onderverdeeld in drie groepen:

• Te weinig zaadcellen

De hoeveelheid zaadcellen is van groot belang om de kans op de zwangerschap te vergroten. Hoe meer zaadcellen zich in het sperma bevinden, hoe groter de kans op een bevruchting. Per ejaculatie komen er twintig tot vijftig miljoen zaadcellen vrij. Wanneer er minder dan twintig miljoen zaadcellen vrijkomen, wordt er medisch gesproken overoligozoöspermie (dit betekent: weinig zaadcellen). Als het sperma helemaal geen zaadcellen bevat, spreekt men medisch van azoöspermie (dit betekent: afwezigheid van zaadcellen).

• Onvoldoende bewegende zaadcellen

De beweeglijkheid van het sperma is belangrijk omdat de cellen een lange weg moeten afleggen naar de eicel. In een normaal ejaculaat beweegt minimaal 50% van de zaadcellen en zwemt minimaal 25% goed. Als dit percentage lager ligt, duur het langer voordat de vrouw zwanger is. Dit wordt asthenozoöspermie genoemd. Als minder dan 20% van de zaadcellen goed bewegen, is de kans op een natuurlijke zwangerschap kleiner.

• Afwijkende zaadcellen

Als een man veel zaadcellen heeft met een afwijkende vorm, noemen we dit teratozoöspermie. Als zaadcellen te veel afwijken, is de kans op een zwangerschap erg klein.

Oorzaken bij de vrouw

Redenen die het vaakst voorkomen bij vrouwen zijn een afwijkende eisprong, endometriose en een afwijking aan de eileiders. Maar er zijn meer oorzaken die een rol kunnen spelen, zoals de kwaliteit van het baarmoederslijmvlies, een vervroegde overgang, je bent ouder dan 35 jaar, spanning en/of stress, (te veel) roken en/of drinken, seksuele problemen, operaties aan het geslachtsorgaan en medicijngebruik. De meest voorkomende oorzaken zullen we wat verder uitlichten:

• Cyclusstoornis

Normaal gesproken vindt er elke cyclus een eisprong plaatst, veertien dagen na de eisprong vindt de menstruatie plaats. Vrouwen met een cyclusstoornis hebben af en toe en helemaal geen eisprong. Hierdoor is de kans op een zwangerschap erg klein. Gelukkig is hier wel wat aan te doen door middel van hormonen. Een cyclusstoornis komt voor bij ongeveer 20% van de vrouwen met vruchtbaarheidsproblemen.

• Afwijking aan de eileiders

Een andere oorzaak van verminderde vruchtbaarheid heeft te maken met de eileiders. Een afwijking aan de eileiders kan ontstaan door ontstekingen die zijn opgestegen naar de eileiders. Hierdoor wordt er littekenweefsel gevormd, de eileiders kunnen het eitje dan niet opvangen na de eisprong. Hierdoor kan het eitje niet worden bevrucht en is de kans op een zwangerschap niet groot. De meeste afwijkingen kunnen operatief behandeld worden. Deze afwijking komt bij 14% van de vrouwen voor die minder vruchtbaar zijn.

• Endometriose

Endometriose houdt in dat het baarmoederslijmvlies zich niet alleen bevindt in de baarmoeder, maar ook op andere plekken in de buik. Dit fenoneem komt voor in lichtere vormen, waardoor vrouwen hier geen last van kunnen krijgen. Bij ernstigere vormen kunnen de eileiders verkleven, waardoor de vruchtbaarheid vermindert. Er bestaat een kuur die zorgt dat de verklevingen verschrompelen, maar tijdens deze kuur heeft de vrouw geen eisprong. Dit is nadelig voor vrouwen die snel zwanger willen worden.

Wanneer moet ik naar de dokter?

Als je na een jaar nog niet zwanger bent, kun je de dokter bellen voor een afspraak. Hij of zij gaat in gesprek om erachter te komen wat de oorzaken zijn en of er oplossingen zijn voor het probleem. Als je ouders bent dan 35 jaar, kun je na een half jaar al terecht bij de huisarts. Ben je al meer dan twee keer zwanger geraakt, maar ben je het kindje in een (vroeg) stadium verloren? Ook dan is het raadzaam om de dokter te raadplegen.

Onderzoeken

Na een gesprek met de huisarts kan hij je doorverwijzen voor een onderzoek. Er zijn verschillende onderzoeken mogelijk:

• Lichamelijk onderzoek
• Zaadonderzoek
• Test na het vrijen
• Bloedonderzoek
• Basale temperatuurscurve
• Echo-onderzoek
• Kijkoperatie

Behandelingen

• Hormonen voor eisprong

Er zijn hormonen die een eisprong opwekken of ervoor zorgen dat er meerdere eitjes worden gerijpt. Hierdoor is de kans op een bevruchting groter.

• Kunstmatige inseminatie

Als de zaadcel niet goed op het baarmoederslijmvlies reageren, kan dit een goede oplossing zijn. De zaadcellen worden direct in de baarmoeder geplaatst, waardoor de zaadcel niet door het baarmoederslijmvlies hoeft.

• IVF of ICSI

Het proces van IVF of ICSI gaat bijna hetzelfde. Bij beide behandelingen wordt door middel van hormonen de groei van eicellen gestimuleerd, en wordt er een eicel door middel van punctie weggezogen. Bij IVF worden vervolgens meerdere goede zaadcellen van de man samengebracht met het eitje, terwijl bij ICSI een sterke zaadcel in het eitje wordt geïnjecteerd. Wanneer er bevruchting plaatsvindt, wordt de eicel teruggeplaatst. Als de eicel zich goed innestelt word je zwanger.

• Zaad- of eiceldonatie

Als het zaad van je partner of jouw eitjes de oorzaak zijn dat je niet zwanger raakt, kun je ervoor kiezen om het zaad of een eitje van iemand anders te gebruiken. Het zaad kan van een bekende zijn of van een anoniem persoon van de spermabank. Eicellen worden vrijwel niet door onbekenden gedoneerd, maar zijn vaak van vrienden en familie.

Twee andere mogelijkheden zijn adoptie en gebruik maken van een draagmoeder.

Bron: dokterdokter, in goeden doen