“De enige man die echt niet zonder vrouwen kan leven, is de gynaecoloog.” Deze quote plaatse gynaecoloog Bertho Nieboer op zijn social media. Bertho is erg actief op Twitter en Facebook, en we mochten hem interviewen in de serie ‘Bijzondere babyberoepen’. Wat is bijvoorbeeld zijn grootste blunder? Ook deelt hij de do’s en don’ts voor een partner tijdens de bevalling. Bertho: “De rol van de man tijdens de bevalling is nog onderbelicht.”
Bertho Nieboer is gynaecoloog in het Radboudumc, en is gespecialiseerd in goedaardige aandoeningen. Tijdens zijn diensten in het ziekenhuis verleent hij ook verloskundige zorg. Het leukst aan zijn beroep vindt hij de diversiteit: hij behandelt menstruatiestoornissen en vleesbomen, maar geeft ook onderwijs en doet aan wetenschap. Bertho: “Soms is het op een werkdag hollen, soms is het stilstaan. Doordeweeks heb ik vaak spreekuur of ben ik op de OK. In het weekend draai ik diensten en lopen we ’s morgens visite bij vrouwen die zwanger of aan bevallen zijn. Soms zijn er drie kinderen in het uur en soms bevalt er 24 uur lang niemand. Dat vind ik leuk aan mijn baan. Je moet altijd op je hoede zijn: soms zijn we aan het lunchen en staan we een minuut later ineens klaar om te handelen.”
Samenwerken
Sinds 2004 is Bertho gynaecoloog. Wat is het meest bijzondere dat hij heeft meegemaakt? “Tweelingbevallingen vind ik altijd wel bijzonder, als het uiteindelijk goed gaat – dat is altijd een spannende. Het meest bijzondere vind ik als we heel goed samenwerken met het team, als we moeilijk dingen doen en de patiënten tevreden zijn.” Het team bestaat onder andere uit een ziekenhuisgynaecoloog, 1 of 2 verpleegkundigen, operatieassistenten en een anesthesist: ‘soms staan we weleens met 9, 10 mensen op zo’n kamer’.
Moeilijk
Merkt hij dat vrouwen het lastig vinden om naar de (mannelijke) gynaecoloog te gaan? “De uitdaging vind ik om iemand in relatief korte tijd gerust te stellen. Ik zie het zelf trouwens niet als een voordeel of nadeel dat ik man ben. Ik kan natuurlijk niet lijfelijk voelen hoe pijnlijk een menstruatie kan zijn, en voor sommige vrouwen is het een drempel om over bijvoorbeeld pijn bij het vrijen aan een man te vertellen. Maar dan realiseer ik me dat ik een paar minuten m’n best moet doen om aandachtig te luisteren en dan merken zij dat ze goed hun verhaal bij me kunnen doen. “ Wat vind je moeilijk aan je werk? “Soms kun je niet iedereen helpen op een manier die je graag wil. Denk aan klachten waar je geen oorzaak van vindt of een hele vroege bevalling die je niet met weeënremmers tegen kunt houden. En omgaan met de dood went nooit…”
Persoonlijk worden
Nadat medisch specialisten vaak negatief in het nieuws waren, werd Bertho actief op social media. Bertho: “Ik vind het leuk om te laten zien wat ik doe. Deze kanalen zijn heel goed om te laten zien dat dokters ook maar gewone mensen zijn. En je krijgt er een heleboel leuke contacten door. Mijn boek ‘Geboren’ (waarin 30 bijzondere bevallingen staan beschreven) is ook ontstaan na een oproep op Twitter. Dokters hebben natuurlijk wel beroepsgeheim dus je moet altijd heel zorgvuldig kijken wat je erop zet. Een grappige anekdote in de spreekkamer of een bijzondere bevalling, kun je dat zomaar op Twitter zetten? Dat zijn dan discussies die je soms met elkaar voert.” Soms wordt Bertho ook heel persoonlijk op Twitter. Hij schreef bijvoorbeeld eens: ‘Vaders die in huilen uitbarsten direct na de bevalling: het lukt me nog steeds niet het dan droog te houden’. Bertho: “Empathie en compassie vind ik essentiële eigenschappen voor een goede arts.” Bertho: “Ik heb mezelf altijd voorgenomen dat ik geen 9-5 dokter wil zijn. Als het nodig is, vind ik het niet erg om ‘s avonds iemand op mijn mobiele telefoon te woord te staan”, zo liet hij eens weten in een interview.
Rol van de vader
Bertho vertelt over de rol van de vader tijdens de bevalling: “De partner heeft een belangrijke rol. Uit onderzoek blijkt dat als de vrouw meer steun ervaart van de partner tijdens de bevalling, de kans afneemt dat ze om pijnstilling vraagt. De rol van de man tijdens de bevalling is nog steeds onderbelicht, dus ik probeer die man er altijd bij te betrekken en te begeleiden. In mijn boek noem ik een aantal do’s en don’ts voor vaders tijdens de bevalling. Wat je niet moet doen: grappig bedoelde opmerkingen maken over de verpleegkundigen. En je moet ook niet rustig in een hoekje een stapel tijdschriften doorlezen als je vrouw het zwaar heeft. Je kunt je als man voorbereiden op de bevalling door erover te lezen. En er zijn ook speciale vaderschapscursussen, waarin je leert wat jouw rol kan zijn tijdens de bevalling. “
Vooroordelen
Er bestaan trouwens nogal wat vooroordelen over bevallen in het ziekenhuis, weet ook Bertho: “Soms hoor je weleens: ‘Als je in het ziekenhuis bevalt, krijg je standaard een ruggenprik en word je standaard ingeknipt’, maar dat zijn achterhaalde stellingen. Ook in het ziekenhuis kan het licht gedimd worden en staan we niet iedere drie minuten aan je bed. Het is belangrijk je wensen te bespreken en als het medisch kan, gaan we daar zoveel mogelijk in mee.”
Oeps!
En… heeft Bertho weleens een blunder begaan? Bertho, na lang nadenken: “Toen er eens een vrouw met een oudere man op spreekuur kwam, vroeg ik ‘u bent de vader?’ Het bleek de partner te zijn… Als je dat aan het begin van zo’n gesprek zegt, begin je niet goed. Dus sindsdien ben ik wat terughoudender met dergelijke vragen.”
Lees ook het interview dat wij hadden met een kraamverzorgster.
Wat betreft zijn opmerking over ingeknipt worden en dat het achterhaald zou zijn dat barenden standaard ingeknipt zouden worden: volgens cijfers wordt anno 2014 nog steeds 52% van élke eerstbarende ingeknipt die in het ziekenhuis bevalt en 20% die thuis bevalt. 50% van elke eerstebarende komt in het ziekenhuis terecht, dus dat is 25%. Dus als mijn cijfers en optellingen kloppen betekent dit dat van alle eerstbarenden 45% wordt ingeknipt. Dan noem ik de multipara’s nog niet eens.
Dit terwijl uit onderzoek keer en keer komt dat inknippen géén betere uitkomsten geeft bij de baby dan níet inknippen. Maar niet inknippen geeft wél betere uitkomsten voor de moeder.
Ja, 50% is niet iedereen, maar het is wel 100% teveel. Ik vraag me af of dokter (een dokter moet helen!) Bertho zich dit realiseert.
dag dokter nieboer,lieve bertho,
wij kennen je nog als klein joch,ook van ADLA….
jij kwam uit beiroet,in 1977,na onze machteld….
onze machteld werkt voor de vrouwelijke artsen,als secretaresse….ook in het radboud…..
succes bij medisch contact!!rob en thea.