Het belang van routines, tradities en rituelen

Als ouder hoor je waarschijnlijk vaak dat het belangrijk is dat je een duidelijk ritme voor je kind hebt en dat er vaste gewoonten zijn. Daarom gaan we in deze blog in op het belang van routines, tradities en rituelen. We bespreken wat deze woorden inhouden, wat het voor jou en je kind kan betekenen en we geven handige tips! Hebben jullie vaste tradities en rituelen die jouw gezin typeren? Laat het ons weten op onze Facebook, we zijn benieuwd!

Routine

Een gestructureerde routine is iets anders dan een tijdsschema. Bij een tijdsschema gebeurt alles op vaste tijden, terwijl het bij een routine om de volgorde gaat [1]. Voor baby’s is een routine belangrijk, omdat ze van jou afhankelijk zijn en ze het nodig hebben dat jij hen zekerheid geeft. Peuters hebben baat bij routine, omdat zij zelf nog geen besef van tijd hebben en door een routine weten wat ze op welk moment kunnen verwachten. Zorg vooral voor een vaste routine voor eten, spelen, naar bed gaan en slapen [2]. Deze routine zorgt niet alleen voor duidelijkheid voor je kind, maar ook voor jou als ouder én voor de rest van het gezin [3].

Rituelen

Naast een vaste routine, waarbij bepaalde handelingen elkaar opvolgen, zijn ook rituelen iets waar kinderen zich vaak goed bij voelen. Bij de routine gaat het om het schema van bijvoorbeeld eten-spelen-slapen, bij rituelen gaat het om de manier waarop je dit invult. Vooral het naar bed brengen is iets waarbij rituelen vaak goed werken, omdat kinderen dan weten wat er gaat gebeuren en zich hier veilig bij voelen. Denk bijvoorbeeld aan het ritueel: in bad gaan, tanden poetsen waarbij je altijd een liedje zingt (“oh wat worden je tandjes wit, net alsof er verf op zit”), nog even voorlezen terwijl je lekker samen onder de deken zit en daarna lekker slapen. Rituelen veranderen vaak als je kind ouder wordt, omdat je kind bijvoorbeeld liever nog even over de dag kletst dan dat hij voorgelezen wordt. Laat je kind meedenken over wat hem rustig maakt en wat hem helpt om fijn in slaap te vallen [4].

Tradities

Tradities komen, in tegenstelling tot routines en rituelen, niet dagelijks voor, maar zijn wel erg leuk (en eigenlijk ook belangrijk) voor je gezin! Tradities zijn namelijk voor ieder gezin vaak anders, wat ervoor zorgt dat het gezin een soort ‘eigen identiteit’ krijgt. Deze eigen identiteit geeft verbondenheid binnen het gezin, het is iets wat alleen van jullie is [4]. Gezinstradities zijn dingen die je later vaak als waardevolle herinnering koestert en die leuke verhalen opleveren [2, 3]. Hebben jullie tradities binnen je gezin? Zou je activiteiten of gewoonten kunnen bedenken die voor je gezin een traditie kunnen worden? Bedenk, eventueel samen met je kinderen, wat jullie belangrijk vinden (denk aan belangrijke gebeurtenissen of aan bepaalde waarden) en welke traditie jullie hierbij zouden kunnen bedenken. Een paar tips: altijd op vaderdag eten jullie zelfgemaakte pizza, je maakt een mooie raamschildering als je kind jarig is, op elke tweede zondag van de maand bakken jullie samen verse broodjes, enzovoort.

Tips

• Laat je kind wennen

  Een routine aanwennen heeft even tijd nodig, maar als je volhoudt zal je kind hier vanzelf aan wennen en zich er fijn bij voelen [2]

• Houd vast aan je rituelen

  Soms ben je zelf misschien moe en wil je een proces versnellen door iets uit het ritueel te schrappen, maar je zult merken dat het hier minder makkelijk van wordt, omdat je kind anders gewend is en waarschijnlijk zal gaan protesteren. Door vast te houden aan het ritueel, verloopt het voor je kind voorspelbaar en zal het soepeler gaan [4]

• Logeren? Routine en rituelen meenemen

  Als je op vakantie gaat of als je kind ergens gaat logeren, probeer routines en rituelen dan zoveel mogelijk mee te nemen. Als je kind bijvoorbeeld bij opa en oma gaat slapen, vertel hen dan hoe jullie rituelen verlopen, zodat de situatie voor je kind redelijk voorspelbaar blijft [4]. Hoe ouder een kind wordt, hoe meer je kan uitleggen dat de routine of het ritueel afwijkt.

• Loslaten

  Merk je dat je kind zich gaat verzetten tegen de routine of rituelen? Dat kan betekenen dat het schema te strak is en je kind behoefte heeft aan bijvoorbeeld meer vrijheid of een andere invulling. Benoem naar je kind dat je wat gaat veranderen en doe dit in overleg met je kind, wees ook duidelijk dat je het weer ‘terugverandert’ als het niet blijkt te werken [5].

Deze blog is geschreven door Loïs. Loïs is afgestudeerd aan de opleiding Pedagogiek en plaatst wekelijks een blog over opvoeding. Over welke vraag of onderwerp zouden jullie graag een blog willen zien? Reageer hieronder of mail naar info@babyblog.nl!

[1] De babyfluisteraar – Hogg, T.
[2] Waarom routine goed is voor jou én je kind – //bit.ly/1Ni7kvT
[3] Wat je baby vertelt – Hogg, T.
[4] Het belang van eigen tradities en rituelen binnen jouw gezin – //bit.ly/1PdsmDe
[5] Zit stil! – Compernolle, T. & Vermeiren, R.