Zindelijk worden

Iedere ouder weet dat het een keer gaat komen: de zindelijkheidstraining. Maar hoe werkt dat eigenlijk? Wanneer is een kind er aan toe en hoe verloopt die ontwikkeling? In deze blog lees je over je kind volgen, de ontwikkeling, signalen en handige tips die je kunnen helpen in deze fase.

Kind volgen

Het is bij zindelijk worden het allerbelangrijkst dat jij je kind volgt. Dat heeft ermee te maken dat je kind rond het tweede jaar leert dat hij een individu is en dat hij controle heeft over zijn eigen lichaam. Dat is een belangrijk besef bij het zindelijk worden. Daarbij wordt een kind alleen echt zindelijk als hij daar zelf klaar voor is en voor kiest. Natuurlijk kan jij hem daar als ouder bij helpen door hem te stimuleren en te begeleiden [1, 2, 3, 4].

Wist je dat: om zindelijk te kunnen worden moeten kinderen het proces van naar de wc gaan begrijpen en controle over hun lichaam hebben. Dat komt voor ieder kind op een ander moment [1].

Gemiddeld

Tussen de 18 en 24 maanden → oefenen met het potje
Tussen de 24 en 30 maanden → de echte training
Tussen de 30 en 36 maanden → overdag zindelijk
tussen de 36 en 46 maanden → ‘s nachts zindelijk [2]

Het ene kind is van de ene op de andere dag zindelijk en bij het andere kind gaat het gepaard met veel oefenen en ongelukjes. Als ouder is het dus vooral belangrijk dat je geduldig bent en niet teveel pusht [3]. Want als het zindelijk worden niet uit je kind zelf komt, maar meer door jouw pushen, zal het langer duren voor het kind echt zindelijk is [2]. Het kan gebeuren dat hij zindelijk lijkt, maar het later alsnog ‘zelf over gaat doen’, om het op zijn eigen manier te ervaren [3].

Signalen

Kinderen geven vaak verschillende signalen waaruit jij als ouder kan opmaken dat je kind eraan toe is om zindelijk te worden. Enkele voorbeelden:

• ze willen geen natte of vieze luier meer dragen
• ze zijn langer droog
• ze willen op de wc of op het potje zitten
• ze laten je weten dat ze geplast of gepoept hebben [1]

Wist je dat: om zindelijk te kunnen worden, is het van belang dat er niet net grote veranderingen (zoals verhuizing of broertje of zusje) plaats hebben gevonden. Een stabiel en voorspelbaar ritme helpt je kind om zich te kunnen concentreren op zindelijk worden [1].

Zo bereid je je peuter voor:

• Lees boeken over naar de wc gaan, zoals ‘Hoera, ik krijg een potje!‘ of ‘Lulu’s potje‘ .
• Laat je kind oefenen met op het potje zitten, zodat hij eraan went en het niet zo spannend meer is. Helemaal leuk: ga samen met je kind een potje kopen, waardoor het echt zijn eigen proces wordt [1]. Daarbij is het belangrijk dat het potje op een vaste plek staat, bijvoorbeeld bij de wc of in de badkamer [4].
• Je kan beginnen met hem op een vast moment op het potje te zetten, vaak is vlak na het eten de kans het grootst dat er ook echt iets komt [3]. Laat je kind er in het begin niet langer dan vijf minuten op zitten. Toon blijdschap als er iets komt, maar dit hoeft niet overdreven enthousiast, omdat je dat niet zo heel lang gaat volhouden. Daarbij is het voor een kind verwarrend dat iets waar zo enthousiast op gereageerd wordt, meteen door het toilet gespoeld wordt. Wees ook niet teleurgesteld of boos als er niks komt, je kind doet dit niet expres [2].
• Als je kind aan het potje gewend is, kun je beginnen met de deur openlaten als jij naar de wc gaat, zodat je kind mee kan kijken als hij dat wil. Laat hem bijvoorbeeld voor jou doortrekken, zodat hij vast kan zien wat er gebeurt. Kleine kinderen kunnen namelijk bang zijn dat ze zelf ook weggespoeld kunnen worden. Door het alvast vaker te doen, leert een kind dat dat niet zo is [4].
• Het kan helpen om een soort beloningssysteem in te stellen. Denk bijvoorbeeld aan een stickervel, waar je kind elke keer als hij een plas op het potje heeft gedaan een sticker mag plakken. Spreek af wat er gebeurt als het vel vol is: een klein cadeautje of iets doen wat het kind heel leuk vindt is vaak al genoeg stimulans.

Hoe ging het zindelijk worden bij jullie kind(eren)? Of ga je binnenkort beginnen met een zindelijkheidstraining? We zijn benieuwd hoe jullie het aangepakt hebben of van plan zijn aan te pakken! Laat het ons weten op Facebook.

Deze blog is geschreven door Loïs. Loïs is afgestudeerd aan de opleiding Pedagogiek en plaatst wekelijks een blog over opvoeding. Over welke vraag of onderwerp zouden jullie graag een blog willen zien? Reageer hieronder of mail naar info@babyblog.nl!

[1] 1, 2, 3… de peuterjaren – van der Zande, I.
[2] Opvoeden anno nú – Welgraven, E.
[3] Opvoeden praktisch bekeken – Timmers-Huigens, D.
[4] En als we nou weer eens gewoon gingen opvoeden – Feddema, G. & Wagenaar, A.